Lista zadań Strona 32

Strona 32
Zadanie 10. Udowodnij, że Melancholia ma cechy dzieła symbolicznego. Zadanie 3. Jaką prawdę o zbiorowości dostrzegasz w dziele Malczewskiego? Uzasadnij swoją odpowiedź. Zadanie 4. Porównaj przestrzeń pracowni artysty z przestrzenią za oknem. Weź pod uwagę kolorystykę, opozycję dynamizmu i statyczności, sposób wykorzystania światła, charakter przestrzeni. Czego symbolami mogą być wnętrze i to, co na zewnątrz? Zadanie 5. Zinterpretuj usytuowanie postaci w czerni – tytułowej Melancholii. Dlaczego – według ciebie – została tak przedstawiona? Zadanie 6. Gdy Malczewski malował swój obraz, inspirował się Anhellim Słowackiego. W romantycznym poemacie znajduje się fragment dotyczący melancholii: „Dwie bowiem są melancholie: jedna jest z mocy, druga ze słabości; pierwsza jest skrzydłami ludzi wysokich, druga kamieniem ludzi topiących się”. Jak rozumiesz te słowa w odniesieniu do obrazu? Zadanie 7. Zaproponuj inne odczytanie postaci w czerni. Swoją odpowiedź poprzyj odpowiednią argumentacją. Zadanie 8. Omów dzieło jako symboliczne przedstawienie losu Polaków w czasie niewoli. Weź pod uwagę słowa artysty: „Pierwiastek narodowy […] był dla mnie zawsze najsilniejszym bodźcem do pracy. Niech mi pan wierzy… gdybym nie był Polakiem, nie byłbym artystą” oraz opis na odwrocie obrazu: „Prolog. Widzenie. Wiek ostatni w Polsce. (Tout un siècle)”. Zadanie 9. Melancholia to dzieło autotematyczne. Artysta jest w nim ukazany trzykrotnie: widzimy go siedzącego w głębi pracowni, unoszącego się w powietrzu (w prawym dolnym rogu obrazu), trzecie odniesienie stanowi stolik z przyborami do malowania, co sugeruje obecność malarza patrzącego na dzieło. Jakie znaczenie ma – twoim zdaniem – ta gra postaciami twórcy? W odpowiedzi wykorzystaj wypowiedź Magdaleny Wróblewskiej.Melancholia może być też odczytywana jako alegoria procesu twórczego. Obraz wpisywałby się zatem w długą tradycję przedstawień artystów jako „dzieci Saturna”, gdzie stan melancholii jest nieodłącznym aspektem osobowości twórczej. Na autotematyczny wymiar obrazu kieruje uwagę miejsce przedstawionej akcji – pracownia artysty. Jak zauważył Andrzej Pieńkos, Melancholia to „obraz pracowni, obraz w pracowni i obraz o pracowni”. Pieńkos wskazuje na możliwość innego odczytania dzieła niż przez prymat ikonograficznych rebusów czy prób rozszyfrowania symboli narodowej mitologii. W tradycji przedstawień pracowni artystycznych obraz Malczewskiego jest znakiem komplikacji tradycyjnie pojmowanego procesu twórczego. Od XIX stulecia artysta raczej kreuje, niż rekonstruuje rzeczywistość, a dokonuje tego w przestrzeni, która jest już w tym czasie wyjęta z praw zewnętrznego świata, czyli w pracowni. To może tłumaczyć zjawiskowy, oniryczny charakter przedstawienia Malczewskiego, gdzie tłum zjaw wypadających spod pędzla malarza trudno ograniczyć do zbioru symboli, zwyczajowych nośników kodowanych znaczeń.